Təsviri İncəsənətdə rənglər

Rənglər insan ömrünü parlaq edərək əhval ruhiyyəsini müəyyənləşdirir. Həyatımıza əlvanlıq bəxş edən təbiətin əsrarəngiz rəngləri təsviri incəsənətdə ən vacib ifadə vasitələrindən biridir. Əslində mövcud obyektlərin öz rəngi yoxdur. Beynimizin qavradığı bütün rənglər günəş işığının obyekt üzərində əksindən yaranır. Beləliklə, iki tip rəngi qavramış oluruq additiv –işığın rəngi və işiğın obyekt üzərindən əks olunan rəngi. Günəş şüası prizmada sındıqda 7 rəng əks edilir. İlk dəfə bunu XVII əsdə yaşamış İngilis fiziki İssak Nyuton işıq şüasını prizmadan keçirmək ilə kəşf edir. İsaak Nyuton həmçinin klassik fizika və riyazi analizin yaradıcılarından biridir. O, günəş şüası üzərində təcrübələr apararaq müəyyən edir ki, işıq şüası ciddi ardıcıllıq əsasında göy qurşağında olduğu kimi bir-birini əvəz edən zolaqlardan ibarətdir. Bu kəşf rəng nəzəriyyəsi ilə bağlı tədqiqatların başlanmasına səbəb olur. Daha sonra rəng nəzriyyəsi ilə bağlı İohan Volfqan Höte özünün rəng dairəsini hazırlayanda 3 əsas rəngi-göy qırmızı, yaşıl müəyyən edir ki, onlar heç bir rəng qarışığından əmələ gəlmir. Lakin nə Nyutonun nə də Hötenin rəng dairələri özündə bütün çalarları əks edirmirdi. XVIII və XIX əsrlərdə yaşamış Alman rəssamı Filipp Otto Runqe 1810-cu ildə “Rəng kürəsində” əsərini çap edir. O, peşəkar rəssam kimi anlayırdı ki, bir dairəyə bütün rəng çalarlarını toplamaq çətindir və yeni model axtarışında “Rəng kürəsi”ni yaradır. Runq kürənin ekvator boyu Hötenin rəng dairəsindəki təmiz rəngləri yerləşdirir. Şimal qütbündə ağ, cənubda isə qara rəng yerləşir. Ekvator boyu rənglər şimala doğru ağ-rəng ilə qarışır cənuba doğru isə qara rəng ilə qarışır. Rəssam kimi Runqu rənglərin dolğunluğu da maraqlandırırdı. Yəni, ağ və boz rəngin lokal rənglər ilə qarışığından alınan dolğunluq. Runq bu rəngləri “Arxa plan üçün rənglər” adlandırır. O, rəngin dolğunluğunun qanununu taparaq ilk olaraq rəng sisteminin üçölçülü sistemini kəf edir. Onun “Rəng kürəsi” modeli sonrakı daha mükəmməl rəng sisteminin yaradılması üçün əsas oldu.